SymphonyIRI - Τι λένε οι αριθμοί για τα καταστήματα λιανεμπορίου

Γράφει η Ξένια  Μαντζιώρη
SymphonyIRI: Τι λένε οι αριθμοί για τα καταστήματα λιανεμπορίου

Όπως κάθε χρόνο, η ετήσια έκδοσή μας «Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ» συνοδεύτηκε από το CD με τα βασικά οικονομικά στοιχεία των αλυσίδων και τη γεωγραφική κατανομή των καταστημάτων τους πανελλαδικά, αλλά και από το CD της SymphonyIRI, με τα αποτελέσματα της απογραφής των καταστημάτων λιανεμπορίου για το 2010, χρονιά στην οποία αναφέρονται και τα στοιχεία του Πανοράματος. Συγκρινόμενα με τα στοιχεία της αντίστοιχης απογραφής του 2008, η έρευνα καταγράφει, εκτός των
άλλων, μείωση του αριθμού καταστημάτων τροφίμων κατά σχεδόν 5%.

H SymphonyIRI πραγματοποιεί σε ετήσια βάση κυλιόμενη δειγματοληπτική απογραφή των λιανεμπορικών σημείων πώλησης, που διακινούν ταχυκίνητα καταναλωτικά προϊόντα, στις περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας (συμπεριλαμβανομένης της Εύβοιας) και της Κρήτης.

Σύμφωνα με την έρευνα της SymphonyIRI ο συνολικός αριθμός των καταστημάτων λιανεμπορίου πανελλαδικά ανήλθε σε 56.028. Πολύ κοντά σε αριθμό βρίσκεται το σύνολο των
περιπτέρων/ψιλικών με το σύνολο των καταστημάτων τροφίμων (16.859 και 16.207 αντίστοιχα). Τα καταστήματα convenience είναι 12.262, ενώ ο συνολικός αριθμός φαρμακείων/καλλυντικών είναι 10.700.

Σύγκριση με το 2008
Το Πανόραμα 2009 συνοδευόταν από τα στοιχεία απογραφής της SymphonyIRI για το 2008. Έχει ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε κάποιες μεταβολές μεταξύ 2008 και 2010: Ο αριθμός καταστημάτων μειώθηκε συνολικά από 58.252 σε 56.028.

Πίνακας 1: Καταστήματα τροφίμων-μεταβολή αριθμού ανά γεωγραφική περιοχή, 2008-2010
Περιοχή	2008	2010	Μεταβολή
Αττική	3.323	3.090	-12,29%
Θεσσαλονίκη	1.385	1.300	-6,14%
Βορράς	4.007	3.958	-1,22%
Κέντρο	4.460	4.126	-7,49%
Πελοπόννησος	2.084	2.222	6,62%
Κρήτη	1.579	1.511	-4,31%
Σύνολο Ελλάδας	17.038	16.207	-4,88%
Πηγή: SymphonyIRI

Σχεδόν αμετάβλητος παρέμεινε ο αριθμός των φαρμακείων και των καταστημάτων καλλυντικών, όπως και των convenience stores (από 12.807 σε 12.262). Η μείωση του συνολικού αριθμού οφείλεται κυρίως στα καταστήματα τροφίμων (από 17.038 σε 16.208) αλλά και στα περίπτερα, ψιλικά (από 17.739 σε 16.859). Η μείωση των λιανεμπορικών καταστημάτων χαρακτηρίζει όλες τις περιοχές, με μόνη εξαίρεση την Πελοπόννησο (από 6.079 σε 6.095).

Στην Αττική, που συγκεντρώνει και τον μεγαλύτερο αριθμό καταστημάτων, είχαμε μείωση από 19.853 σε 18.645. Και στην ειδικότερη περίπτωση των καταστημάτων τροφίμων, η Αττική είναι η περιοχή με τη μεγαλύτερη μείωση, από 3.523 καταστήματα σε 3.090 (-12,29%), ενώ η Πελοπόννησος είχε αύξηση 6,62% (από 2.084 σε 2.222).

Εκτιμώμενες πωλήσεις ανά τύπο καταστήματος
Οι πωλήσεις του συνόλου των καταστημάτων τροφίμων, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της SymphonyIRI, ανήλθαν τo 2010 σε 10,65 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 8,6 δισ. ευρώ είναι πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν από τα σούπερ μάρκετ και τα υπέρ μάρκετ, 1,42 δισ. ευρώ από τα εκπτωτικά καταστήματα και 639 εκατ. ευρώ από τα μικρά καταστήματα τροφίμων (194 εκατ. ευρώ από τα παραδοσιακά καταστήματα τροφίμων και 445 εκατ. ευρώ από τα καταστήματα τροφίμων self service).

Πίνακας 2: Συμμετοχή ανά τύπο καταστήματος
Τύπος καταστήματος	Αριθμός καταστημάτων
Υπέρ μάρκετ (>2.500 τμ)	55
Μεγάλα σούπερ μάρκετ (1.000 – 2.499 τμ)	506
Μεσαία σούπερ μάρκετ (400 – 999 τμ)	949
Μικρά σούπερ μάρκετ (<400 τμ)	1.010
Σύνολο	2.520
Πηγή: SymphonyI Μερίδια των διαφορετικών τύπων καταστημάτων στο σύνολο Ενδιαφέρον παρουσιάζει σε όλες τις κατηγορίες η διακύμανση του ποσοστού συμμετοχής στο σύνολο της αγοράς των επιμέρους κατηγοριών καταστημάτων, όταν γίνεται στάθμιση της συμμετοχής αυτής βάσει των πωλήσεων. Στην περίπτωση των καταστημάτων τροφίμων, η μεγάλη διαφοροποίηση αφορά στα καταστήματα self service και παρουσιάζεται μεταξύ αριθμητικής και σταθμισμένης συμμετοχής τους στο σύνολο των καταστημάτων τροφίμων (πρόκειται για καταστήματα αυτοεξυπηρέτησης, που έχουν μία μόνο ταμειακή μηχανή και μέτρια ποικιλία ειδών παντοπωλείου). Ενώ το ποσοστό αριθμητικής συμμετοχής τους είναι 41,8%, η σταθμισμένη συμμετοχή είναι μόλις 4,18%. Αντίστοιχα, τα παραδοσιακά καταστήματα τροφίμων (μεμονωμένα παραδοσιακά καταστήματα με μία ταμειακή μηχανή, που διαθέτουν είδη παντοπωλείου σε περιορισμένη έκταση) έχουν ποσοστό συμμετοχής 39,45% σε ό,τι αφορά τον αριθμό καταστημάτων και μόλις 1,82% σταθμισμένη συμμετοχή. Σε ό,τι αφορά τη διαφοροποίηση που παρουσιάζουν τα αντίστοιχα ποσοστά μεταξύ των διαφορετικών τύπων υπέρ μάρκετ/σούπερ μάρκετ, όπως διαμορφώνονται ανάλογα με τη συνολική επιφάνεια πώλησης, τα υπέρ μάρκετ, με ποσοστό αριθμητικής συμμετοχής μόλις 2,12% έχουν σταθμισμένη συμμετοχή 19,7 ενώ τα μικρά σούπερ μάρκετ, με επιφάνεια πώλησης κάτω των 400 τμ, έχουν ποσοστά 40,08% και 15,49% αντίστοιχα. Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, τα υπέρ μάρκετ ήταν τα καταστήματα με τον εντονότερο ρυθμό ανάπτυξης το 2010. Αυτό οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην προσφορά μεγαλύτερης ποικιλίας σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας αλλά και στην πραγματοποίηση εντονότατων προωθητικών ενεργειών, με μεγαλύτερη ποικιλία και για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα απ’ ό,τι στα υπόλοιπα καταστήματα. Γεωγραφική κατανομή Η μεγαλύτερη συγκέντρωση των καταστημάτων λιανικού εμπορίου που εξετάζονται στην έρευνα είναι στην Αττική (18.645 καταστήματα λιανικού εμπορίου στο σύνολο των 56.028). Από αυτά, 3.090 είναι καταστήματα τροφίμων, όπως ορίζονται από την έρευνα της SymphonyIRI. Και στην περίπτωση των καταστημάτων τροφίμων, η διαφοροποίηση μεταξύ αριθμητικής και σταθμισμένης συμμετοχής της περιοχής της Αττικής στο πανελλαδικό σύνολο είναι μεγάλη (19,07 αριθμητική και 45,96% σταθμισμένη). Την πρωτοκαθεδρία έχει η Αττική και στα convenience stores με 3.612 καταστήματα και ποσοστό 29,45% επί του συνόλου (12.262 καταστήματα), όπως και στα εκπτωτικά καταστήματα (156 και ποσοστό συμμετοχής 30,29%). Αντίθετα, στα παραδοσιακά καταστήματα τροφίμων, στην πρώτη θέση βρίσκουμε την Κεντρική Ελλάδα (1.822 καταστήματα και ποσοστό συμμετοχής 28,5%). Info Σταθμισμένη κατανομή: η βαρύτητα κάθε τύπου καταστήματος σε κάθε μία από τις καλυπτόμενες περιοχές, εκφραζόμενη σαν ποσοστό του συνολικού τζίρου πωλήσεων . σελφ σερβις  RI