Στις ελληνικές καλένδες το «κούρεμα» των στεγαστικών δανείων! - τι λένε τα ψιλά γράμματα

Μπορεί οι τραπεζίτες να αγωνιούν ακόμη για τους όρους της ανακεφαλαιοποίησης των ιδρυμάτων τους, προκειμένου να μπορέσουν να τα ξαναπάρουν πίσω σε λογικό κόστος, σίγουρα όμως εδώ και δύο ημέρες έχουν λιγότερους πονοκεφάλους, μια και το ζήτημα της προστασίας των υπερχρεωμένων νοικοκυριών παραπέμφθηκε και
επίσημα στις ελληνικές καλένδες. Τόσο
επίσημα ώστε μαζί με αυτό... αρχειοθετήθηκε διά της παραιτήσεώς του και ο αρμόδιος γενικός γραμματέας Καταναλωτή.

Θα θυμάστε βέβαια τις διαρροές περί επικείμενου «κουρέματος» των δανείων των νοικοκυριών. Το θέμα στην πραγματικότητα δεν ήταν τίποτε περισσότερο από μια επικοινωνιακή φούσκα . Και αυτά τα είχαμε πει από τότε... Το κακό ήταν ότι η συζήτηση εκείνη συνέπεσε με μια προσπάθεια από την πλευρά του γραμματέα Καταναλωτή να βελτιωθούν μερικά πράγματα κάπως περισσότερο από τις ρυθμίσεις του νόμου Κατσέλη.

Η προσπάθεια έγινε μέσω δύο σημαντικών άρθρων που είχαν αρχικά συμπεριληφθεί σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας. Τα άρθρα αυτά: 

Πρώτον, βελτίωναν τον περίφημο νόμο Κατσέλη, στον οποίο ήδη έχουν αναζητήσει καταφύγιο περισσότεροι από 10.000 Έλληνες, περί προσωπικής πτώχευσης των νοικοκυριών, δίνοντας μια μεγαλύτερη ευκαιρία στον υπερχρεωμένο να σώσει την κύρια κατοικία του. 

Δεύτερον, κατοχύρωναν το λεγόμενο ακατάσχετο ενός τραπεζικού λογαριασμού με υπόλοιπο 1.500 ευρώ για να μπορεί και ο υπερχρεωμένος να καλύπτει κάποιες άμεσες ανάγκες. 

Τρίτον, βελτίωναν τις διαδικασίες του νόμου ώστε ο δανειολήπτης να μην χρειάζεται να δαπανήσει 7 - 8 χρόνια για να ξεμπερδέψει με τις παλαιές αμαρτίες. 

Τρόμαξαν 

Η κατάθεση των άρθρων συνέπεσε με τις διαρροές για το κούρεμα των δανείων των νοικοκυριών, αλλά κυρίως την αποκορύφωση των διαπραγματεύσεων για το PSI plus. Και κάποιοι τρόμαξαν. Και πρώτοι απ'  όλους κάποια υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη, που έφτασαν να μιλήσουν για ενέργειες που θα γκρεμίσουν το τραπεζικό σύστημα. Στο στόχαστρο βρέθηκαν τόσο ο γραμματέας όσο και άλλοι αρμόδιοι. Κάπως έτσι έμπλεξε στην υπόθεση η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.  Αποτέλεσμα: Η υπόθεση πήρε την ευρωπαϊκή γραφειοκρατική οδό. 

Κι ενώ το βράδυ της Τρίτης ο πρόεδρος της Βουλής είχε ήδη αποχαιρετήσει το Σώμα, ο υπουργός Εργασίας έσπευσε με νυχτερινή ανακοίνωση να ξανανοίξει το θέμα που «καίει» τα νοικοκυριά. Δήλωσε ότι θα εισηγηθεί στον πρωθυπουργό την επαναφορά των διατάξεων που είχε εισηγηθεί σ γραμματέας Δημήτρης Σπυράκος όχι με νόμο (καθώς η Βουλή είναι πλέον κλειστή), αλλά με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (το έργο το είχαμε δει και το 2009, όταν η τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έτρεχε να περάσει διατάξεις μετά τη διάλυση της Βουλής). 

Παρασκήνιο 

Πάντως η αποχώρηση του Σπυράκου, που παραιτήθηκε αρνούμενος να μεταβληθεί σε διακοσμητικό στοιχείο, έχει και άλλο παρασκήνιο. Δηλαδή ένα δεύτερο, εξίσου μεγάλο θέμα. Η καθιέρωση κανόνων διαφάνειας στα ασφαλιστήρια συμβόλαια ζωής σε μια περίοδο που ο συγκεκριμένος κλάδος περιμένει με... ανοικτές αγκάλες τους απογοητευμένους και φοβισμένους από την -ελέω PSI-  «μπατιρημένη»  κοινωνική ασφάλιση πελάτες. Στο ίδιο νομοσχέδιο, λοιπόν, είχαν συμπεριληφθεί αρχικά μια σειρά διατάξεις που προέβλεπαν να καθίσταται απολύτως κατανοητό στους υποψήφιους ασφαλισμένους το ποιες είναι οι συνέπειες πρόωρου σπασίματος του συμβολαίου:...

τι λένε τα ψιλά γράμματα, 

ποιες είναι οι πραγματικές αποδόσεις κ.λπ. 

Αυτό το ξεκαθάρισμα του τοπίου μπορεί να επηρέαζε τον όγκο των ασφαλιστήριων συμβολαίων, μπορεί και όχι. Σε άλλες χώρες οι κανόνες διαφάνειας είχαν αρνητική επίπτωση στις πωλήσεις ασφαλιστηρίων και σε άλλες ουδέτερη. Αντίστοιχοι κανόνες έχουν θεσπιστεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Γερμανία. Για να πάρει τον κόσμο με το μέρος του, μάλιστα, ο γραμματέας φρόντισε να προαναγγείλει τις ευνοϊκές ρυθμίσεις από το βήμα ενός συνεδρίου, πριν προλάβουν να το χειριστούν σε ανώτερο επίπεδο οι πολιτικοί του προϊστάμενοι. Παρ' όλα αυτά, και σε αυτή την περίπτωση ο φάκελος μπήκε στο αρχείο. Για την ιστορία ο Δημήτρης Σπυράκος ήταν ο δικηγόρος που έφτασε να κερδίσει στον Άρειο Πάγο την υπόθεση που υποχρέωνε τις τράπεζες να επιστρέψουν τόκους στους δανειολήπτες από στεγαστικά δάνεια. Πρόκειται για τη γνωστή περίπτωση όπου οι τράπεζες εξακολουθούσαν να τοκίζουν τους πελάτες τους με υψηλά επιτόκια παρά το γεγονός ότι το επιτόκιο της ΕΚΤ κατρακυλούσε στα ιστορικά χαμηλά του. Και αυτή η ιστορία θα πρέπει να κόστισε αρκετές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα... 

Το ζητούμενο τώρα για τα νοικοκυριά είναι όχι μόνο το αν θα περάσει η διάταξη με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, αλλά και ποιο θα είναι το περιεχόμενο της. Οι γνωρίζοντες ποντάρουν στο ότι θα γίνουν οι παρεμβάσεις στον νόμο Κατσέλη (σ.σ.: οι τράπεζες τις θεωρούν ανώδυνες, καθώς δεν τίθεται θέμα κουρέματος σε καμία περίπτωση) και στο ότι θα παραμείνουν στα συρτάρια οι διατάξεις για τις ασφαλιστικές εταιρείες. Η συνέχεια επί της... Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου. Καλά κρασιά τον Αύγουστο, που 'ναι παχιές οι μύγες...

.................................................................

 ta nea

«Η ύφεση και η φούσκα στην αγορά κατοικίας τείνουν να διαρκούν περισσότερο όταν έχει προηγηθεί μια μεγάλη αύξηση του χρέους των νοικοκυριών», αναφέρει σε χθεσινή έκθεση του το ΔΝΤ, το οποίο τίθεται υπέρ του κουρέματος των στεγαστικών δανείων…

Οπως εξηγεί, η πτώση των τιμών των κατοικιών αυξάνει το ενδεχόμενο τα νοικοκυριά να χρωστάνε περισσότερα από την αξία του σπιτιού τους, τη στιγμή που η μείωση των εισοδημάτων τους καθιστά δύσκολη την εξυπηρέτηση του στεγαστικού. Και αν οι τράπεζες προχωρήσουν σε κατασχέσεις, τότε θα ενισχύσουν έναν φαύλο κύκλο πτώσης των τιμών και περισσότερων κατασχέσεων που θα πλήξει όχι μόνο την οικονομία, αλλά και το ίδιο το τραπεζικό σύστημα.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, ακόμα και σε χώρες με υψηλό χρέος, όπως η Ελλάδα, μπορούν να εφαρμοστούν εξειδικευμένα προγράμματα αναδιάρθρωσης του χρέους των νοικοκυριών. Ως παράδειγμα αναφέρει την Ισλανδία, όπου οι τράπεζες αποφάσισαν να κόψουν τα στεγαστικά δάνεια στο 110% της αξίας του ακινήτου και παράλληλα να προσαρμόσουν τις δόσεις στις οικονομικές δυνατότητες των νοικοκυριών.

Το ζήτημα του κουρέματος των δανείων έχει ήδη τεθεί και στην Ελλάδα. Και είναι κάτι που μπορεί να συμπεριληφθεί στη συζήτηση για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Ομως εύκολα μπορεί να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τα κόμματα ενόψει εκλογών και να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από αυτά που θα επιχειρήσει.

Η άσκηση είναι δύσκολη και απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς στον καθορισμό των κριτηρίων καταλληλότητας. Διότι άλλο πράγμα είναι να κουρεύεις καταναλωτικά δάνεια, δηλαδή δάνεια που ξοδεύτηκαν αλόγιστα σε διακοπές, αγορές αυτοκινήτων, ρούχων κ.λπ. και άλλο δάνεια που καλύπτουν στεγαστικές ανάγκες νοικοκυριών, τα οποία έπεσαν έξω στον σχεδιασμό τους όχι από δικό τους λάθος, αλλά επειδή το κράτος χρεοκόπησε.

ΤΑ ΝΕΑ

....................................................................................

 13/4/12

«Κούρεμα» των στεγαστικών δανείων μετά την ανακεφαλαιοποίηση προτείνει ο Π. Οικονόμου

«Κούρεμα» των στεγαστικών δανείων όλων των πολιτών αμέσως μετά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών προτείνει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Παντελής Οικονόμου, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα».

Ο κ. Οικονόμου εκτιμά πως η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα μπορούσε να επιτρέψει μια γενναία πολιτική αναδιάρθρωσης δανείων, επωφελή για τα νοικοκυριά αλλά και την εθνική οικονομία.

Παράλληλα, ξεκαθαρίζει πως δεν χρειάζονται νέοι φόροι, ούτε αυξήσεις σε υπάρχοντες, αφού, όπως εξηγεί, τα δημόσια έσοδα μπορούν να συνεχίσουν την αυξητική πορεία τους σε σχέση με πέρυσι παρά την ύφεση, «εφόσον συνεχιστεί η εντατικοποίηση της μάχης κατά της φοροδιαφυγής και η όλο πιο αποτελεσματική λειτουργία της φορολογικής αρχής».

Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών σημειώνει πως «η επαπειλούμενη από πέρυσι αύξηση των αντικειμενικών αξιών είναι έξω από τη σκέψη μας».

Αναφερόμενος στις εκλογές, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κατανοεί, όπως λέει, τον θυμό των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ επισημαίνει όμως πως «δεν θα αφήσουμε να χρησιμοποιηθούν τα συναισθήματα μας αυτά για να γκρεμιστεί η παράταξη». Εκφράζει ακόμη τη βεβαιότητα πως το πολιτικό σώμα «θα δώσει καθαρή πλειοψηφία στις δυνάμεις που υπηρέτησαν με συνέπεια και δεσμεύονται καθαρά να υπηρετήσουν την ασφαλή επαναφορά των πραγμάτων σε μια σταθερή και ανοδική τροχιά».

NAYTEMPORIKH

 ..................................................................................

Δεν θα κατάσχονται οι τραπεζικοί λογαριασμοί με ποσά μέχρι 2.000 ευρώ, ενώ ταυτόχρονα δικαίωμα δικαστικής ρύθμισης χρεών προς τις τράπεζες θα έχουν και οι έμποροι, εφόσον οι οφειλές τους φτάνουν μέχρι 25.000 ευρώ από την επαγγελματική τους δραστηριότητα.

Οι δύο αυτές ρυθμίσεις μαζί με άλλες στον νόμο των υπερχρεωμένων νοικοκυριών αναμένεται να νομοθετηθούν τις προσεχείς μέρες με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου.
Διαβούλευση με τρόικα
Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιώργος Κουτρουμάνης, μετά το πέρας της διαβούλευσης με την τρόικα, φέρνει αλλαγές τις οποίες επιμελήθηκε ο πρώην γενικός γραμματέας Καταναλωτή Δημήτρης Σπυράκος, ευνοϊκές για τις οικογένειες αλλά και για τους εμπόρους που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους έναντι των τραπεζών.
Πιο συγκεκριμένα, οι αλλαγές στον νόμο που θα κυρωθούν από το Υπουργικό Συμβούλιο τις επόμενες μέρες μεταξύ άλλων είναι:
1 Καθιερώνεται το δικαίωμα κάθε πολίτη να διατηρεί έναν τραπεζικό λογαριασμό, του οποίου ποσό κατάθεσης μέχρι το ύψος των 2.000 ευρώ (για κοινούς λογαριασμούς) θα είναι ακατάσχετο και θα προστατεύεται και από κάθε πράξη μονομερούς συμψηφισμού απαιτήσεων της τράπεζας. Για μεμονωμένους λογαριασμούς το ύψος είναι τα 1.500 ευρώ.
2 Στη δικαστική ρύθμιση των τραπεζικών χρεών μπορούν να ενταχθούν και έμποροι, αρκεί οι οφειλές τους να μην ξεπερνούν τα 25.000 ευρώ από την επαγγελματική τους δραστηριότητα.
3 Δεν είναι πλέον υποχρεωτική για τον οφειλέτη η απόπειρα εξώδικης ρύθμισης των χρεών πριν από την κατάθεση της αίτησης για δικαστική ρύθμιση των χρεών.
4 Η περίοδος ρύθμισης των χρεών, που θα ανέρχεται σε πέντε έτη, θα αρχίζει με την κατάθεση της αίτησης και όχι από την έκδοση της απόφασης.
5 Στις περιπτώσεις οφειλετών με πλήρη αδυναμία καταβολής, η απαλλαγή από τα χρέη θα επέρχεται στα τρία έτη.
6 Το ποσόν μέχρι το 85% της εμπορικής αξίας της κύριας κατοικίας του οφειλέτη, την εξόφληση του οποίου πρέπει να ρυθμίσει ο οφειλέτης για να την εξαιρέσει από τη ρευστοποίηση, θα μπορεί πλέον να ρυθμίζεται και σε μεγαλύτερο των είκοσι ετών χρονικό διάστημα.
Σημειώνεται ότι οι διατάξεις αυτές μαζί με άλλες που αφορούσαν τις ασφαλιστικές εταιρείες είχαν αποσυρθεί πριν από εβδομάδες από τη Βουλή, για να υπάρξει διαβούλευση με την τρόικα.
Επανήλθαν μόνο εκείνες για τα τραπεζικά χρέη, αλλά όχι εκείνες για την ασφαλιστική αγορά. Κάτι που είχε προκαλέσει την παραίτηση του κ. Σπυράκου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ
ckolonas@pegasus.gr