Κυκλοφόρησε ο Β4 τόμος του βιβλίου «Νεότερη Ιστορία της Νάξου 1800-2000-ΚΑΤΟΧΗ-ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ».

ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΑΞΟΥ
ΤΟΜΟΣ Β4 - ΚΑΤΟΧΗ-ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΟΛΗ Η ΑΛΗΘΕΙΑ
*για όσα ηρωικά και δραματικά συνέβησαν τα πέτρινα εκείνα χρόνια στη Νάξο.
* οι άγνωστοι πρωταγωνιστές
*οι νεκροί πολεμιστές της Αλβανίας
* το πολεμικό ημερολόγιο του λοχία Γεωργίου Κορρέ
* τα παλικάρια που εκτελέστηκαν από τους ναζί
* οι ναξιώτες καπεταναίοι του ΕΛΑΣ
* ο καπετάν Νικηφόρος του ΕΛΑΣ Αθήνας Βασίλης Γρατσίας μια προσωπικότητα ηρωική
* η δραματική διαφυγή των παλικαριών στη Μέση Ανατολή
* Οι ηρωικοί βαρκάρηδες του Λυώνα, της Δονούσας, της Ηρακλειάς..
* η μαύρη βίβλος της κατοχής
Εμβαθύνοντας στα …πέτρινα χρόνια της κατοχής και της αντίστασης
στη Νάξο και τις Κυκλάδες
Με αφορμή την έκδοση του Β4 τεύχους του βιβλίου
«Νεότερη ιστορία της Νάξου-Κατοχή - Αντίσταση» Γράφει ο συγγραφέας του βιβλίου Νίκος Λεβογιάννης φιλόλογος πρώην Βουλευτής ***
Ήταν μια πολύχρονη περιδιάβαση στα σκοτεινά χρόνια της κατοχής στη Νάξο, χιλιάδες σελίδες, εκατοντάδες έγγραφα, φωτογραφίες, ντοκουμέντα, δεκάδες ώρες συνεντεύξεων, εικόνες πολεμικές, ηρωισμοί, καταστροφές, αθλιότητες των κατακτητών, των μαυραγοριτών, των καταδοτών, το θανατικό της πείνας…
κι’ όλα τούτα ταράζουν το νου.
Ο θρήνος της μάνας στο χωριό, όταν μια Κυριακή φθάνει το μαντάτο για το θάνατο κάπου στο Μέτωπο της Αλβανίας του γιου και του ανιψιού της …
«αδελφή πάνε τα παιδιά μας χαθήκανε»!!! και μετά το μοιρολόι.
Συγκλονίζει το κλάμα των γυναικών καθώς αφηγούνται σκηνές πεινασμένων παιδιών κι ακούν ακόμη τη φωνή τους: «πεινώ…βρε πεινώ σασε λέω!!!».
Συγκλονίζει κι ο ηρωισμός του μαθητή που θέλει κι αυτός να πολεμήσει τον κατακτητή…
«…τον μόλις 16ετή μαθητή γυμνασίου Ι.Β.Β. επρότεινα διά το μετάλλειον της Αντιστάσεως διότι την πρωΐαν της 12ης Οκτωβρίου 1944 παρουσιασθείς μου ανέφερεν ότι γνωρίζει τον χειρισμόν του οπλοπολυβόλου…την αίτησίν του δεν απεδέχθην και τον απέπεμψα σκαιώς…» γράφει ο Συνταγματάρχης Φλώριος Μπάκαλος, η ψυχή της Αντίστασης στη Νάξο.
Εικόνες σαν εκείνες της Αποκάλυψης, μιας εποχής ηρωικής και δραματικής, που
μόνο στις Ευριπίδειες τραγωδίες θα βρεις, μα χωρίς τον «από μηχανής θεό» του μεγάλου τραγικού ποιητή κι ούτε την …κάθαρση που εκείνες φέρνουν.
Αισθήματα οργής…
για την αγριότητα των κατακτητών, για το πλιάτσικο, για τους βιασμούς ανήλικων κοριτσιών, για τις δολοφονίες.
Για την απαιχθή μορφή του ντόπιου καταδότη, που, παριστάνοντας τον εξαθλιωμένο, βρίσκεται έξω απ’ την αγροικία συγχωριανού του, ζητιανεύοντας δήθεν ένα κομμάτι ψωμί.
Κι όταν εκείνος σπεύδει να του δώσει μια φέτα ψωμί αλειμμένη με το λιγοστό μέλι της καρδιάς του, ο καταδότης σημαδεύει καλά την κρυψώνα και φεύγει…
Αληθινές ιστορίες, που δεν διαγράφονται από τη μνήμη.
Οι λιμοκτονούντες κάτοικοι των σμυριδοχωριών αποδεκατίζονται απ’ την πείνα, τις αρρώστιες... στίγμα ανεξίτηλο στην ιστορία του νησιού.
Βοήθεια δεν φθάνει από πουθενά, ο ναυτικός αποκλεισμός των Άγγλων πλήττει καίρια τα νησιά.
Απών απ’ τα νησιά καθ’ όλη τη διάρκεια της κατοχής ο δεσπότης Παροναξίας Χερουβείμ Άννινος, ανάξιος του ράσου που φορούσε …κρύφτηκε στη σιγουριά και την ανωνυμία της Αθήνας…αποτελεί το δεύτερο στίγμα για το νησί στη «μαύρη βίβλο της κατοχής». Δεν ήταν αυτός ο επαναστάτης Δεσπότης Παροναξίας Ιερόθεος Αριστάρχου στον μεγάλο Σηκωμό του 1821.
Απόντες κι οι παλιοί ντόπιοι πολιτικοί, που θα εμφανιστούν κι αυτοί με το τέλος της κατοχής, για να "βοηθήσουν"!
Όργανα του κατακτητή πολλοί απ’ τους κατοχικούς κοινοτάρχες, μαζί με τον εσμό των μαυραγοριτών, των καταδοτών και του Λαζαρίνου, του αδίσταχτου εκείνου χασάπη, που ήταν ο φόβος και ο τρόμος των βοσκών..
Τριπλή η κατοχή …ιταλικά και γερμανικά στρατεύματα απ’ τη μια, η στρατιά των δωσιλόγων από την άλλη.
Κι όλοι αυτοί που έγιναν «κατακτητές» κάτω απ’ τους κατακτητές φασίστες και ναζί, οι δωσίλογοι κι οι μαυραγορίτες, παρέμειναν ανέγγιχτοι απ’ το μετακατοχικό κράτος. Ο πέλεκυς της Δικαιοσύνης δεν στράφηκε εναντίον τους.
Κυνηγήθηκαν όμως αλύπητα οι αγωνιστές της κατοχής, για τις ιδέες και τα φρονήματά τους, όπως ο Φλ. Μπάκαλος, αρχηγός του ΕΛΑΣ Νάξου κι ο Μανώλης Φάρκωνας, γραμματέας του ΕΑΜ Νάξου. Τον πρώτο αποπειράθηκαν να τον αφοπλίσουν και να τον συλλάβουν αξιωματικοί του Ιερού Λόχου, τις μέρες αμέσως μετά την απελευθέρωση, αλλά απέτυχαν. Το αποτόλμησε αργότερα, το 1946, με δόλο, ο διοικητής χωροφυλακής Μπεχράκης, με στόχο να εξοριστεί στη Μακρόνησο μαζί με τους 21 ΕΛΑΣίτες αξιωματικούς που είχαν εξοριστεί στη Νάξο, αλλά και πάλι απέτυχαν.
Τον δεύτερο τον συνέλαβαν ως υπεύθυνο της οργάνωσης του ΚΚΕ Κυκλάδων το 1948 στο Σκαδό, ύστερα από περικύκλωση και έφοδο στο χωριό αποσπάσματος της χωροφυλακής. Καταδικάστηκε στο στρατοδικείο σε 8ετή κάθειρξη για…κατασκοπεία, για να …δικαιωθεί ο Απεραθίτης ποιητής που έγραψε εκείνο τον καιρό:
«Ήρωες εϊνήκαν οι προδότες
Κι οι ήρωες υρίζουσι τσι πόρτες.
Εκείνοι οπό’ τρώασι με τσ’ άλλοι,
με τσι Εγγλέζοι ξανατρώσι πάλι.
Εκείνοι που μαζώνασι ντσι λίρες
Κι εφήκασι παιδιά ’ρφανά και χήρες,
Ξεκοκκαλίζου ντώρα τα κλεμμένα
Κι οι άλλοι οπό’κρύβγα ντσι συμμάχοι
Κι επολεμήσανε στσ’ Αξάς τη μάχη,
Στέκουνται και θωρού και δε μιλούσι,
‘ιατί οι κακορίζικοι δουλειούσι».
Από τους 250 Ναξιώτες, μαυραγορίτες κυρίως, που καταγγέλθηκαν ως δωσίλογοι, 65 παραπέμφθηκαν σε δίκη κι απ’ αυτούς 5 μόνο καταδικάστηκαν σε μικρές ποινές κάποιων μηνών.
Ακόμη κι ο κατοχικός δήμαρχος Ερμούπολης, που ανακήρυξε επίτιμο δημότη τον διαβόητο Ιταλό DUCA, τον πρώτο ιταλό κατοχικό διοικητή Κυκλάδων, …αθωώθηκε.
Αλλά κι ο πανίσχυρος στο μεγαλύτερο διάστημα της διπλής κατοχής κοινοτάρχης Χώρας και πολιτικός διοικητής της Νάξου απαλλάχτηκε με βούλευμα.
Κανένας δεν δικάστηκε για το δράμα των κατοίκων των σμυριδοχωριών, που πέφταν νεκροί απ’ την πείνα «σαν τα πλατανόφυλλα». 950 οι νεκροί από την πείνα στη Νάξο κι απ’ αυτούς 235 παιδιά μέχρι 10 ετών.
Άγνωστος ως σήμερα παραμένει ο «κανίβαλος» φονιάς μιας 10χρονης παιδούλας από άγριο ξυλοδαρμό, επειδή μπήκε στο περιβόλι του να βρει κάτι να φάει, για να ξεγελάσει την πείνα της, άγνωστο και τ’ όνομά της.
Οι απλοί ανώνυμοι Ναξιώτες, συμπαραστάθηκαν με ζεστασιά κι αγάπη στους πεινασμένους κατοίκους των σμυριδοχωριών. Φωτεινό παράδειγμα ανθρωπιάς κι αλληλεγγύης αποτέλεσαν οι κάτοικοι του Γλυνάδου, που όλοι μαζί στάθηκαν δίπλα σε κάθε πεινασμένο πού ’φθανε στο χωριό τους.
Εκατοντάδες οι πολεμιστές στο αλβανικό μέτωπο, 80 οι νεκροί, δεκάδες οι τραυματίες. Πολλά και τα παλικάρια, που μπήκαν στο ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ. Τριάντα σκοτώθηκαν στα εκτελεστικά αποσπάσματα, σε μάχες, μπλόκα, στρατόπεδα συγκέντρωσης, προδομένοι πολλοί από ναξιώτες ταγματασφαλίτες στο Θησείο, στου Ψυρρή, στα Πατήσια.
Λαμπρό παράδειγμα πατριωτισμού και τα εκατοντάδες παλικάρια, που διέφυγαν στη Μέση Ανατολή με βάρκες και καΐκια, νέα παιδιά, κυνηγημένα, δραπετεύουν και πορεύονται στο άγνωστο, για να πολεμήσουν τον κατακτητή απ’ τη Μέση Ανατολή και μετά στο Ρίμινι της Ιταλίας.
Ένα μικρό δεκάχρονο αγόρι απ’ τη Νάξο βρέθηκε κι αυτό στη Δονούσα στο δρόμο προς τη Μέση Ανατολή. Μέρες πολλές νηστικό έφαγε πολλές αποξηραμένες σαρδέλες στο φιλόξενο σπίτι του βαρκάρη της Αντίστασης Γιώργη Σκοπελίτη κι ήπιε μετά μπόλικο νερό, για να σβήσει τη δίψα απ’ την αρμύρα. Χορτάτος ύστερα κατέφυγε σ’ ένα χωράφι με φραγκοσυκιές, όπου κρύφτηκε, για να μη φύγει στη Μέση Ανατολή. Μα ο Μυτιληνιός καπετάν Κώστας, μόλις πληροφορήθηκε την εξαφάνιση του μικρού, ζήτησε την ανεύρεσή του, δηλώνοντας: «πρέπει να εκτελεστεί»…
Πολλοί αγωνιστές του ΕΛΑΣ και του ΕΑΜ παρέμειναν άγνωστοι και δεν άναψε γι’ αυτούς το καντήλι της ιστορίας. Κάποιοι διαγράφηκαν ακόμη κι’ απ' την οικογενειακή μνήμη σαν να μην υπήρξαν ποτέ, για να μη στιγματιστεί η οικογένειά τους στο μετακατοχικό κράτος. Ο πατέρας-αφέντης ενός αγωνιστή του ΕΛΑΣ Αθήνας, που σκοτώθηκε στις μάχες της Αθήνας, επέβαλε στην οικογένειά του σιωπή σα να ’νιωθε ντροπή για τον ήρωα γιο του, επειδή ήταν ΕΛΑΣίτης. Η έρευνά μου φώτισε και αυτή την ιστορία του παλικαριού και το καντήλι της μνήμης ξανάναψε γι’ αυτόν.
Δεν είναι λοιπόν η τριήμερη άσκοπη «μάχη της Νάξου» το σημαντικό γεγονός εκείνης της περιόδου. Είναι όλα τα παραπάνω κι ακόμη περισσότερα, οι λαμπρές σελίδες με τους πολεμιστές, τους αγωνιστές, όσους θυσιάστηκαν, μα κι η "μαύρη βίβλος" της κατοχής, με εικόνες ζόφου, εξαθλίωσης, εικόνες μιας κοινωνίας ζούγκλας και βαρβαρότητας.
Η πολύχρονη έρευνά μου αυτής της περιόδου, η καταγραφή των συμβάντων στη Νάξο και κατ’ επέκταση στις Κυκλάδες, επιχειρεί μέσα από έναν τόμο 500 σελίδων να φωτίσει όλες τις πλευρές των γεγονότων, τις λαμπρές και τις σκοτεινές σελίδες.
Η ιστορία, φωτίζοντας την αλήθεια χωρίς φόβο και πάθος, ενώνει δεν διχάζει, προβληματίζει για να διδάσκει και γίνεται "μέγιστον μάθημα" για τις επόμενες γενιές, όταν «ουδέν ψεύδος λέει, ουδέν αληθές σιωπά».

ΝΙΚΟΣ ΛΕΒΟΓΙΑΝΝΗΣ

ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ-ΠΡΩΗΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ

ΒΑΚΧΟΥ 18 ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ-ΑΘΗΝΑ 16345

ΤΗΛ. 2109700648, 6972332020

E mail: n.levogiannis@yahoo.gr

                                                                                                                                Ηλιούπολη 13.1.2017

                Αγαπητέ/ή

            Κυκλοφόρησε ο  Β4 τόμος του βιβλίου μου «Νεότερη Ιστορία της Νάξου 1800-2000-ΚΑΤΟΧΗ-ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ».

            Υπήρξε σημαντική καθυστέρηση στην έκδοση αυτού του τόμου, ο οποίος σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό έπρεπε να έχει κυκλοφορήσει αρχές του καλοκαιριού 2016.

            Η καθυστέρηση αυτή όμως οφείλεται, τόσο στο γεγονός ότι η έρευνα της περιόδου 1940-1945 (πόλεμος, κατοχή, αντίσταση) ήταν κοπιώδης και με συνεχείς αποκαλύψεις και εκπλήξεις, όσο και στις δυσκολίες επεξεργασίας του ογκώδους υλικού που συγκεντρώθηκε.        

            Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένας ογκώδης τόμος 530 σελίδων, στον οποίο για πρώτη φορά καταγράφονται όλα όσα συνέβησαν την περίοδο αυτή στη Νάξο και στις Κυκλάδες και βιογραφούνται τόσο οι αγωνιστές εκείνοι που έδωσαν τη ζωή τους στον απελευθερωτικό αγώνα, τόσο στα μέτωπα του πολέμου, όσο και στην Εθνική, αλλά και εκείνοι που πολέμησαν τον κατακτητή και επέζησαν εκείνης της θύελλας του 1940-1944.

            Ελπίζω να ανταμειφθεί ο αναγνώστης που θα περιδιαβάσει και θα μελετήσει τις  530 σελίδες του τόμου, τα ντοκουμέντα που για πρώτη φορά αποκαλύπτονται, τις αφηγήσεις αγωνιστών, τις συνεντεύξεις, το φωτογραφικό υλικό.

            Οι απομένοντας δύο τόμοι θα εκδοθούν στη συνέχεια κανονικά και σε σύντομο χρονικό διάστημα εντός του πρώτου τριμήνου του 2017.

            Ο τόμος αυτός, όπως και οι προηγούμενοι βρίσκονται στα βιβλιοπωλεία της Νάξου:        

ΖΟΥΜ: ΧΩΡΑ ΝΑΞΟΥ, τηλ. 22850-23675

ΔΙΑΔΡΑΣΗ: ΧΩΡΑ ΝΑΞΟΥ, τηλ. 22850-23525

ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ (Παραράς Μανώλης): ΧΑΛΚΙ ΝΑΞΟΥ, τηλ. 22850-32801

***

Στην Αθήνα μπορείς να το παραγγείλεις τηλεφωνικά στο βιβλιοπωλείο ΠΟΛΙΤΗΣ: ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 84 και ΚΑΛΛΙΔΡΟΜΙΟΥ ΑΘΗΝΑ, τηλ. 210-8817341

Μπορείς ακόμη να το προμηθευτείς όπου κι αν βρίσκεσαι ταχυδρομικά με αντικαταβολή, επικoινωνώντας με τον συγγραφέα στα τηλέφωνα 2109700648, 6972332020 ή στο e mail: n.levogiannis@yahoo.gr και το Face book: Νίκος Λεβογιάννης

Σε ευχαριστώ πολύ για τη στήριξη αυτής της προσπάθειας.

Καλή χρονιά σου εύχομαι, χαρούμενη και δημιουργική.

Νίκος Λεβογιάννης